Revisie Revox B225 CD-speler.

Naar de hoofdindex
Naar de Studer-Revox index

Display met LED-lampjes.

Het origineel en de LED-lamp in wording.

De B225 is de eerste CD-speler die werd uitgebracht onder de merknaam Revox. Dat was 1983. Tegelijk met de B225 werd de Studer A725 uitgebracht, die alleen qua besturing verschilde. Beide waren gebaseerd op techniek van Philips. Ze lijken in veel opzichten op de eerste CD-speler van Philips, de CD101. Het mechanisme van mijn spelers is de CDM1, de verbeterde opvolger van de CDM0 van Philips, bekend als "the zero". Ook veel electronica komt van Philips, is vrijwel gelijk aan die van de CD104. De digitaal-analoog converter (DAC) was van het 14 bit type. Het betrof de oervader van alle DAC's, de Philips TDA1540. De verschillen zit in de bouw. Philips koos voor een eenvoudige kunststof behuizing, met een klepje waaronder de CD geplaatst werd en LED's die aangaven welke track afgespeeld werd. De Studer en de Revox hebben een behuizing bestaande uit een chassis van 1,5 mm plaatstaal met een motorgestuurde CD-lade waarin het hele CDM0-mechanisme ondergebracht is. Daarnaast hebben de A725 en de B225 een LCD-display, destijds een noviteit. Het verklaart waarom een B225 anno nu tweedehands veel meer kost dan een CD101.

Mijn B225 is gemaakt in 1984. De problemen begonnen toen de speler ruim 25 jaar oud was. Sommige toetsen werkten niet meer of pas na herhaald drukken, afspelen ging gepaard met een flinke bromtoon. En uiteraard waren de groene lampjes boven het display kapot.

De B225 is eerst volledig uit elkaar gehaald. Alle printplaten, steekcontacten en het mechaniek zijn schoongemaakt, deels met de hand met isopropylalcohol en deels met een printplaatreiniger in een ultrasoon bad. Ook alle contacten achter de toetsen kwamen aan de beurt: De vergulde rasters met isopropylalcohol, de contactstempels (van rubber met een grafietlaag) met warm water (ervaringsfeit: gebruik NOOIT isopropylalcohol op rubber of kunststof!). Daarna werkten de toetsen al veel beter.

De oorzaak van de brom vermoedde ik in het voedingsdeel op PCB 1.769.310-12 (servo I). Het voedingsdeel is altijd het deel om mee te beginnen, als de voedingsspanningen niet in orde zijn kan het apparaat niet goed werken. Daar heb ik alle elco's, gelijkrichters en een spanningsregelaar vervangen. De spanningsregelaar was enigszins losgeraakt van z'n koelplaat en dus erg heet geworden, getuige de verkleuring op het board. Van de andere spanningsregelaars heb ik een paar soldeerverbindingen nagesoldeerd. Een goede soldeerverbinding is strak en glimmend, een slechte is dof en wat poreus. Dat gebeurt vooral met onderdelen die erg warm worden. Na de vervangingen was de bromtoon verdwenen en functioneerde de B225 weer.

Daarna kwam ik op het idee om de capaciteit van de vervangen elco's te meten. Het resultaat was niet best: Van de 15 vervangen elco's hadden er 8 een capaciteit die buiten de tolerantiegrens van 20% lag. En 7 van die 8 hadden zelfs een restcapaciteit die minder was dan 10% van de aangegeven waarde... Bij het probleem met de elco's die hun waarde verliezen lijkt het vooral om bepaalde produktieseries te gaan.
Van de eerste 15 elco's was dus meer dan de helft niet goed. Omdat de elco's op de andere printplaten vermoedelijk uit dezelfde produktieseries kwamen leek het me goed om ook die te vervangen. Dat waren er zo'n 30. Dat loonde de moeite. Het is subjectief, maar na deze vervanging klonk de B225 wat strakker en helderder dan bij het eerste proefdraaien. De B225 klinkt nu weer prima. Uiteindelijk bleek na meting zo'n 45 procent van de vervangen elco's wezenlijk aan capaciteit verloren te hebben.

Dan de eeuwig doorgebrande lampjes. Deze groene 15V/30mA bajonetlampjes zijn nog wel te krijgen, maar ze gaan hooguit een paar jaar mee. Op Internet zijn diverse LED-gebaseerde alternatieven te vinden, helaas niet altijd even goed. Moderne hoogrendement LED's hebben wel voldoende lichtopbrengst, maar stralen dat licht in een beperkte hoek uit. Ook de kleur kan een probleem zijn. Er zijn wel groene LED's, maar met het varieren van de voorweerstand wordt het groen soms geel. Daarnaast voelde ik weinig voor een al grote verbouwing.

Ik kwam uit bij een LED van Conrad. Dit is een groene LED die 360 graden rond straalt, 8mm doorsnee, 3,4V/60mA met golflengte 510nm. Bestelnummer via www.conrad.nl was 184447-89. De gebruikte voorweerstand is 560 ohm/2W. Dat mag meer zijn om de helderheid te verlagen, maar moet minimaal 500 ohm zijn. Het recept is dan als volgt. Men neme twee kapotte bajonetlampjes, u vindt ze waarschijnlijk nog wel in uw B225. Daarvan verwijdert u het glas en het isolatiemateriaal uit de metalen sokkels. In de pluscontacten van de sokkels boort u een gaatje van 1 mm. Verder benodigd is een oude balpen die qua dikte precies in de sokkel past. Daaruit snijdt u een buisje met de lengte van de weerstand. Het buisje gaat in de sokkel en werkt als isolator. De weerstand soldeert u zo dicht mogelijk aan de LED. De weerstand gaat dan door het boorgaatje in het buisje. De tweede pool van de LED soldeert u aan de buitenzijde van de sokkel. Daarna nog een drup tin op het pluscontact met de draad van de weerstand, klaar. Zie de foto hiernaast.
Opgelet: Het ene lampje zit tussen +12V en massa, de andere aan -12V en massa. Voor een gloeilamp maakt dat niet uit, voor een LED uiteraard wel. De LED's moeten daarom verschillend gepoold zijn. Eentje heeft de anode aan de weerstand, de andere de kathode.

Tips

Een bekend probleem van de B225 is de overgevoelige infrarood-sensor voor de afstandbediening. Deze reageert op nagenoeg iedere andere afstandbediening. Alsmede op spaarlampen... Wie de afstandbediening niet nodig heeft kan de IR-sensor van de B225 als volgt uitschakelen, zie pagina 13 van de service manual. Dat kan met een DIN-stekker (DIN 5-polig, type 5). Daarvan worden pin1 met pin2 en pin4 met pin5 verbonden. Met zo'n stekker in de REMOTE-aansluiting op de achterzijde is de IR-ontvanger van de B225 uitgeschakeld.

Een ander bekend probleem met de B225 met het CDM1-loopwerk is dat op de hele lange duur het kunststof lager van de spindelas ingesleten raakt. Dat heeft tot gevolg dat de CD iets zakt richting de laser, waardoor de laser focusproblemen krijgt. Het uit zich door leesproblemen. De speler blijft dan kort hangen of slaat over, vooral bij de eerste tracks van een CD. Dat probleem had ik met de A725, waarin ook een CDM1-loopwerk zit. Het laat zich vrij eenvoudig verhelpen.

Als de CD-lade van de B225 bij het in- en uitschuiven soms hapert ligt dat meestal aan versleten tandwielen in het transmissieblok van de motor. Voor nog geen 20 euro levert Conrad (www.conrad.nl) exact dezelfde motor en transmissie. Conrad's bestelnummer is 227544-89. Vervang het ding zo nodig en/of leg er eentje op reserve.